Glinki bardzo często można spotkać w składzie rozmaitych maseczek do twarzy ze względu na ich szczególne właściwości oczyszczające. Jednak usunięcie zanieczyszczeń czy nadmiaru sebum to nie jedyne korzyści, jakie nasza skóra zyskuje, dzięki zastosowaniu maseczki z tym właśnie składnikiem. Dziś właśnie o tych korzyściach i różnicach pomiędzy poszczególnymi rodzajami glinek.
Istnieje wiele rodzajów glinek – różnią się kolorem, pochodzeniem. Są cenione za swoje sorpcyjne właściwości, plastyczność i mnogość zastosowań. Wyróżniają się także zdolnością wymiany kationów (Cation-Exchange Capacity – CEC). CEC wyznacza stopień, w jakim glinka może adsorbować zanieczyszczenia bądź toksyny. To miara liczby miejsc na powierzchni minerału, które dzięki działaniu sił elektrostatycznych są w stanie wiązać kationy [1]. Bowiem dzięki ładunkowi ujemnemu na swojej powierzchni, glinki przyciągają cząstki dodatnie, jak toksyny, metale ciężkie czy zanieczyszczenia. Uczestniczą także w absorpcji zbędnych metabolitów, co skutkuje poprawą stanu cery oraz pozwala na usunięcie nadmiaru sebum i oczyszczenie skóry [2].
Każda z glinek posiada swój unikalny skład mineralny, strukturę fizyczną, zdolności sorpcyjne oraz poziom CEC, a co za tym idzie – nieco inne właściwości pielęgnacyjne [3]. Przede wszystkim właśnie ich różnorodna struktura mineralna warunkuje odmienne właściwości chemiczne. Rok 1996 przyniósł koncepcję Johnstona, dotyczącą tzw. miejsc aktywnych, jakie mogą występować w minerałach, warunkując ich aktywność wobec innych substancji [4].
Ogromnym plusem glinek – poza stosunkowo niską ceną – jest to, że w zasadzie dla otrzymania cennego kosmetyku wystarczy po prostu zmieszać je z wodą w temperaturze pokojowej. To minimalistyczna wersja maseczki do twarzy dla zabieganych. Do takiej bazy można dodawać szereg innych substancji, dopasowanych do potrzeb naszej skóry, zwiększając tym samym właściwości pielęgnacyjne. Jeśli zależy nam przede wszystkim na pozbyciu się zaskórników otwartych, mieszankę można delikatnie podgrzać, gdyż ciepło pomaga otworzyć pory skóry i pozbyć się zanieczyszczeń. Trzeba jedynie pamiętać, że przy cerze z problemem rozszerzonych naczynek należy wystrzegać się skrajnych temperatur. Dotyczy to więc zarówno mocno podgrzewanych jak i ochładzanych kosmetyków.
Glinki tak naprawdę są skałami osadowymi – minerałami ilastymi, które przyjmują barwę od białej, przez zieloną aż po brunatną. Zawdzięczają ją zróżnicowanym składom mineralnym (np. obecności tlenków żelaza i manganu – żółta bądź czerwona), które z kolei są uwarunkowane miejscem, z jakiego pochodzi dana glinka. Każdy rejon świata ma swój własny, specyficzny mikroklimat, który odbija się na składzie jego gleby czy skał. W przypadku glinek, największą kosmetyczną wartość mają te wydobywane z okolic dużych zbiorników wodnych bądź z niegdysiejszych popiołów wulkanicznych [5]. Dobra jakościowo glinka powinna zawierać około 95-98% składników aktywnych. Ich cenne właściwości znane są od zarania dziejów. Już Homo Erectus i Neanderthalensis mieszali rozmaite glinki z wodą i robili z nich okłady na podrażnienia i rany [6]. W Egipcie i Mezopotamii wykorzystywano je przy mumifikacji, a w starożytnej Grecji leczono nimi schorzenia skórne i ugryzienia węży. Glinki oczyszczają skórę z nadmiaru sebum oraz jej pory – z zanieczyszczeń i toksyn.
Minerały ilaste to uwodnione glinokrzemiany, a dokładniej krzemiany warstwowe o zróżnicowanej budowie krystalicznej. W uproszczeniu, na tej pod
stawie można wyróżnić trzy główne grupy minerałów: kandyty (grupa kaolinitu), smektyty (grupa montmorillonitu ) oraz m.in. illit (grupa hydromik).
Kandyty mają strukturę zbliżoną do tej kaolinitu, smektyty – pirofilitu, a illity – muskowitu, które przedstawione są na schematach [4].
Poniżej przedstawiono składy mineralne poszczególnych glinek Your Natural Side
Tabela 1. Skład mineralny glinki białej
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 66 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 23,5 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 0,8 |
| tlenek potasu + tlenek sodu | K2O + Na2O | 0,5 |
| tlenek magnezu | MgO | 0,3 |
| tlenek wapnia + tlenek tytanu | CaO + TiO2 | 0,5 |
Kaolin nazywany jest glinką porcelanową, gdyż stanowi podstawę tego rzemiosła. Ma nie tylko piękny, biały kolor (im bielsza glinka, tym lepsza jej jakość), ale przede wszystkim nie zmienia drastycznie swojej objętości pod wpływem wody i za to ceni się go w ceramice. Z podobnego powodu, w kosmetyce polecany do najbardziej delikatnych, wrażliwych cer. Pochłania mniejsze ilości substancji, więc działa delikatniej na skórę. Pozwala je łagodnie oczyścić, uzyskać subtelny efekt złuszczenia, poprawić mikrokrążenie, a tym samym odżywienie i ogólny stan skóry.
Tabela 2. Skład mineralny glinki fioletowej
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 64,85 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 23,5 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 4,35 |
| tlenek sodu | Na2O | 0,1 |
| tlenek magnezu | MgO | 0,5 |
| tlenek wapnia | CaO | 0,55 |
| tlenek tytanu | TiO2 | 0,07 |
Glinka fioletowa podobnie jak glinka biała, jest niezwykle delikatna. Sprawdzi się zwłaszcza w przypadku cer delikatnych, naczynkowych.
Tabela 3. Skład mineralny glinki różowej
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 64,85 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 23,5 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 4,35 |
| tlenek sodu | Na2O | 0,1 |
| tlenek magnezu | MgO | 0,5 |
| tlenek wapnia | CaO | 0,55 |
| tlenek potasu | K2O | 3 |
Glinka różowa to połączenie delikatności glinki białej z dobroczynnymi właściwościami glinki czerwonej. Będzie odpowiednia do każdego typu cery, szczególnie tej skłonnej do zaczerwienień, z problemem rozszerzonych naczynek czy trądziku.
Tabela 4. Skład mineralny glinki żółtej
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 69,6 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 19,3 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 6,5 |
| tlenek sodu | Na2O | 0,2 |
| tlenek magnezu | MgO | 0,3 |
| tlenek wapnia | CaO | 0,1 |
| tlenek potasu | K2O | 2,8 |
| tlenek tytanu | TiO2 | 1,1 |
Glinka żółta i podobna do niej – czerwona, które posiadają średnio mocne działanie oczyszczające, będą odpowiednie do każdego typu cery. Szczególnie przydadzą się cerze z pierwszymi oznakami starzenia czy problemowej.
Tabela 5. Skład mineralny glinki niebieskiej
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 66 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 23,5 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 0,8 |
| tlenek potasu + tlenek sodu | K2O + Na2O | 0,5 |
| tlenek magnezu + tlenek wapnia | CaO + MgO | 0,5 |
Glinka niebieska również z powodzeniem może być stosowana przez posiadaczy cery delikatnej, trądzikowej, czy dojrzałej. Łagodnie, ale skutecznie pochłonie nadmiar sebum czy zanieczyszczenia z głębi skóry.
Tabela 6. Skład mineralny glinki rassal
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 52,12 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 16,65 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 5,65 |
| tlenek sodu | Na2O | 0,06 |
| tlenek magnezu | MgO | 2,16 |
| tlenek wapnia | CaO | 2,41 |
| tlenek potasu | K2O | 2,7 |
| tlenek tytanu | TiO2 | 0,64 |
Glinka z doskonałymi właściwościami myjącymi Przyda się cerom bardziej odpornym i potrzebującym dogłębnego oczyszczenia.
Tabela 7. Skład mineralny glinki zielonej
| Nazwa minerału | Wzór chemiczny | Zawartość [%] |
| krzemionka | SiO2 | 55,47 |
| tlenek glinu | Al2O3 | 18,64 |
| tlenek żelaza (III) | Fe2O3 | 6,35 |
| tlenek sodu | Na2O | 1,1 |
| tlenek magnezu | MgO | 4,01 |
| tlenek wapnia | CaO | 1,93 |
| tlenek potasu | K2O | 3,66 |
| tlenek manganu | MnO | 0,15 |
Glinka zielona to Montmorylonit (grupa smektytów). Kolor zawdzięcza tlenkom żelaza i magnezu. Montmorylonit, ze względu na swoją warstwową budowę, ma zdolności absorpcyjne i adsorpcyjne, czego widocznym przejawem jest pęcznienie. Ze względu na te właściwości, zapewnia także dogłębne oczyszczenie cerom zanieczyszczonym, tłustym, problemowym.
Krzem razem z tlenem jest fundamentem biosfery, buduje większość skorupy ziemskiej. Dodatkowo, występuje w naszym organizmie i pełni w nim bardzo ważną rolę. To właśnie on reguluje wchłanianie innych ważnych pierwiastków jak magnez czy wapń. Występuje głównie w tkance łącznej. Pełni ważną rolę w utrzymaniu prawidłowego stanu układu kostnego, a także włosów, skóry, paznokci i ścianek naczyń krwionośnych oraz mikrokrążenia. Niedobory krzemu skutkują m.in. przedwczesnym starzeniem się skóry (ponieważ krzem bierze udział w powstawaniu kolagenu), zwapnieniem ścianek naczyń krwionośnych, kruchością paznokci. Krzem nie występuje w przyrodzie w stanie wolnym, zawsze pojawia się w związku z innymi pierwiastkami, np. tlenem (SiO2). Właśnie ten tlenek najczęściej stosowany jest w kosmetykach. np. kremach czy pudrach matujących. Działa sebostatycznie oraz pozytywnie wpływa na procesy regeneracji i gojenia się skóry. Ziemię okrzemkową poleca się nie tylko do cery tłustej i problemowej, ale również naczynkowej. Krzem korzystnie wpływa na regenerację skóry uszkodzonej poparzeniami słonecznymi. Zawiesina kwasu krzemowego wykazuje działanie oczyszczające – doskonale absorbuje nadmiar sebum, oczyszczając ujścia gruczołów łojowych – a jak wiemy, zatkanie tych ujść skutkuje atakiem zmian trądzikowych. Krzem odznacza się także właściwościami przeciwzapalnymi [7].
Glin to trzeci pod względem zawartości w skorupie ziemskiej pierwiastek. Tlenek glinu to biały proszek, który nie rozpuszcza się w wodzie. Podobnie jak tlenek krzemu, ma bardzo dobre właściwości chłonne oraz zmniejszające wydzielanie potu, dlatego często pojawia się w składzie rozmaitych pudrów czy zasypek oraz właśnie środków przeciwpotowych [8].
Tlenki żelaza służą do barwienia kosmetyków. Mogą przyjmować czerwoną, żółtą bądź czarną barwę. Ich mieszanie w różnym stężeniu umożliwia uzyskanie szeregu odcieni brązu. Tlenki żelaza najczęściej występują w podkładach, pudrach, korektorach bądź cieniach.
Wapń to niezwykle ważny pierwiastek dla zachowania prawidłowego stanu i funkcjonowania naszych kości czy zębów. W skórze, w dużych ilościach znajduje się w warstwie ziarnistej naskórka. Wpływa zarówno na jego różnicowanie się, jak i funkcjonowanie skóry jako bariery ochronnej. Jony wapnia warunkują prawidłową syntezę lipidów naskórka oraz wytworzenie tłuszczowo-białkowej otoczki korneocytów (zrogowaciałych komórek ludzkiej skóry, budujących jej najbardziej zewnętrzną warstwę). Wapń działa przeciwzapalnie, a wspólnie z magnezem odpowiada za utrzymanie prawidłowego krążenia.
Magnez– ten pierwiastek także pełni ważną rolę w utrzymaniu równowagi organizmu. Bierze udział w kilkuset reakcjach chemicznych, jakie zachodzą w naszym ciele i warunkuje poprawne funkcjonowanie takich układów jak: mięśniowy, nerwowy czy krążenia. Najczęstszym symptomem jego niedoborów są charakterystyczne tiki nerwowe – drganie powieki czy bolesne skurcze łydek. Warto podkreślić, że Magnez jest konieczny do tego, aby witamina C mogła funkcjonować, podobnie jak różne enzymy obecne w skórze.
[1] J. Pagacz, K. Pielichowski, Modyfikacja krzemianów warstwowych do zastosowań w nanotechnologii, „Czasopismo techniczne”. [2] https://biotechnologia.pl/kosmetologia/z-natury-dobra-glinka,15421 [3] https://thebestorganicskincare.com/the-ultimate-guide-to-cosmetic-clays/ [4] http://www.tpj.uniwersytetradom.pl/images/pelne/01_30_2012.pdf [5] http://www.biochemiaurody.com/vademekum/clays.html [6]http://www.beauty-review.nl/wp-content/uploads/2014/04/Clay-minerals-and-their-beneficial-effects-upon-human-health.-A-review.pdf [7]https://kosmetyki-detergenty.pl/wp-content/uploads/2015/07/skladniki_mineralne.pdf/?fbclid=IwAR29edmmaKwLtQTXtHgxOlMC6J3PuVJ_cXTzhshyLiAtNQnlgXBY6_EXNlM [8] https://biotechnologia.pl/kosmetologia/artykuly/wlasciwosci-i-zastosowanie-tlenkow-w-kosmetyce,509