Przejdź do treści

Proces starzenia się skóry

  • przez

Starzenie się organizmu to naturalna kolej losu postępująca po osiągnięciu przez niego dojrzałości. Dotyka m.in. biologicznej aktywności ustroju, obniża zdolności regeneracyjne czy osłabia odporność. Skóra jako narząd mający bezpośredni kontakt ze środowiskiem zewnętrznym narażona jest na działanie wielu szkodliwych czynników, dlatego zazwyczaj oznaki starzenia są pojawiają się na niej znacznie szybciej i są bardziej zauważalne [1].

Jest to proces niezwykle złożony i interesujący. Podlega wielu czynnikom – zarówno wewnątrzpochodnym, jak i zewnątrzpochodnym:

Endogenne (przyczyna tkwi w mechanizmach wrodzonych)

  • wiek (starzenie chronologiczne)
  • hormony (tzw. starzenie menopauzalne)
  • mimika (miostarzenie – naturalne następstwo naszej mimiki)
  • stres oksydacyjny (zbyt wiele powstających reaktywnych form tlenu-ROS)

Egzogenne (przyczyna tkwi w środowisku zewnętrznym)

  • promieniowanie UV (fotostarzenie)
  • dym tytoniowy oraz zanieczyszczenia powietrza
  • klimat
  • niewłaściwa pielęgnacja i dieta
  • stres

Początek procesów starzenia się ma miejsce  ok. 25-30 roku życia. Nasze możliwości walki ze starzeniem wewnątrzpochodnym – który dominuje w organizmie – są niestety mocno ograniczone – sprowadzone właściwie jedynie do odpowiedniej diety oraz regularnej aktywności fizycznej.

Starzenie endogenne charakteryzuje się spadkiem aktywności fibroblastów (co przekłada się na zaburzenia ilości, usieciowania oraz właściwości kluczowych dla struktury skóry białek – kolagenu i elastyny), znaczącym spadkiem zawartości kwasu hialuronowego oraz aktywności komórek pigmentowych, suchością, szorstkością skóry, pojawieniem się licznych, drobnych zmarszczek, zwiększonym rogowaceniem, nierównym kolorytem, zwiększoną podatnością skóry na uszkodzenia.

Może być ona także blada, słabo odżywiona ze względu na zmiany dotykające naczyń krwionośnych. Ulega ścieńczeniu – poprzez zanik warstw naskórka: ziarnistej oraz kolczystej, a także spłaszczeniu komórek warstwy podstawnej. Proces starzenia nie pozostaje też obojętny dla funkcji ochronnej skóry – zaburza ilość oraz jakość ważnych dla niej lipidów – zmniejsza się liczba gruczołów łojowych oraz ceramidów, budujących cement międzykomórkowy. Spada produkcja filagryny – prekursora składników NMF (naturalnie odpowiedzialnego za nawilżenie skóry) [3].

Nieco więcej możemy na szczęście zrobić w celu opóźnienia starzenia zewnątrzpochodnego. Kluczową rolę ogrywa w nim promieniowanie słoneczne (zarówno UVA jak i UVB). Już od dzieciństwa powinniśmy zatem z rozwagą podchodzić do kąpieli słonecznych i stosować foto protekcję – także dla zmniejszenia ryzyka nowotworów skóry.  Fotostarzenie może być dodatkowo nasilane przez palenie tytoniu (tzw. skóra palacza – słabiej dotleniona, wolniej regenerująca się, zniszczona), stres czy niezdrową dietę. Ważne, by pokrywać dzienne zapotrzebowanie organizmu na składniki odżywcze i witaminy, a także dostarczać w diecie NNKT.

Stres, zanieczyszczenia powietrza czy dym papierosowy mogą sprzyjać nadmiernej ilości wolnych rodników (bardzo niestabilne oraz reaktywne atomy/cząsteczki), której mają swój udział w procesach destrukcji różnych elementów komórek – w tym również ich DNA. W konsekwencji ich nadmiar może powodować zaburzania metabolizmu komórek, prowadząc nie tylko do przedwczesnego starzenia, ale nawet do nowotworów [4]. Naturalną linią obrony przed wolnymi rodnikami – które powstają w naszym organizmie na skutek wielu rozmaitych procesów, także np. zakażeń bakteryjnych czy oddychania – stanowią antyoksydanty [5].

Jakich składników kosmetycznych szukać z myślą o spowolnieniu procesów starzenia się skóry?

  • Filtry UV – ochrona skóry zarówno przed promieniowaniem UVA jak i UVB
  • Antyoksydanty – zmniejszają one negatywny wpływ wolnych rodników, np. witamina C, witamina E, koenzym Q10, karotenoidy. Warto szukać ich w kosmetykach, ale także dostarczać je z pożywieniem. Bogate w antyoksydanty są np. aronia, borówki, żurawina, dzika róża czy jarmuż
  • Roślinne komórki macierzyste
  • Witamina A
  • NNKT – kwas linolowy, kwas a-linolowy, a także y-linolowy

Kosmetyki Your Natural Side, które polecamy do skóry z pierwszymi oznakami starzenia:

[1] K. Bazela, Składniki młodości, „Przemysł Kosmetyczny” 2010, nr 3, s. 30.
[2] J. Igielska-Kalwat, Praca doktorska: Badania wpływu form kosmetycznych na biodostępność wybranych karotenoidów,  Poznań 2016, s. 25.
[3] B. Bajger, E. Sadlik, Wiedza i korzystanie z profilaktyki przeciwstarzeniowej w populacji młodych kobiet mieszkających na wsi, [w:] K. Turowski (red.), Profilaktyka i Edukacja Zdrowotna, Lublin 2017, s. 29-30.
[4] https://www.laroche-posay.pl/artykul/glowny-proces-starzenia-sie-skory/a5948.aspx
[5] A. Nowak i inni, Wpływ przeciwutleniaczy zawartych w owocach na proces fotostarzenia się skóry, „Postępy Fitoterapii” 2014, nr 2, s. 94-95.